Pagina's

dinsdag 29 december 2009

Twittert u al? Ik wel!

Nou ja dat wil zeggen ik heb mij onlangs aangemeld. Een collega-ondernemer verzekerde mij dat ik in mijn vakgebied niet meer zonder kan. Ik heb nog wat tegengesputterd, maar de nieuwsgierigheid was toch groot. Niets te verliezen, dus vooruit maar.

Nadat ik mij had aangemeld had ik gelijk al spijt. Ik ben ooit slachtoffer geweest van stalking door een rancuneuze ex. Dat gevoel bekroop mij gelijk toen ik direct al door drie mensen werd gevolgd, nog voordat ik mijn eerste boodschap aan twitter had toevertrouwd. Maar daar moet je dus anders naar kijken. Gelukkig waren het bekenden dus niets aan de hand.

Ik weet veel van nieuwe technologie en adviseer er ook over, maar om nu overal de eerste in te zijn dat gaat mij wat ver, dat laat ik aan de echte computernerds over. Zo ook met twitter. Een adviseur hoeft toch niet alles zelf te doen wat hij/zij adviseert, net als een voetbaltrainer ook niet per definitie de beste voetballer hoeft te zijn. Als je maar weet wat goed is voor iemand of het bedrijf en als je maar het beste uit iemand naar boven kan halen, daar gaat het om.

Met twitter ben ik voor het eerst echt geconfronteerd op 20 juni 2008, toen ik tijdens een workshop naast een vrouw zat die voortdurend op haar laptop bezig was. Het gaf de indruk dat ze meer aandacht had voor haar computer dan voor het onderwerp van de bijeenkomst. In de pauze vroeg ik haar zo discreet mogelijk waar ze nu eigenlijk mee bezig was. Ik twitter, zei ze. Daar had ik over gehoord en gelezen maar ik had het nog nooit van nabij gezien. Ik was gelijk gefascineerd. We wisselden kaartjes uit en zijn sindsdien via LinkedIn verbonden.

Toch zag ik voor mijzelf geen noodzaak om werk van twitter te maken. Eigenlijk is een medium als twitter niet echt iets voor mij. Ik ben nogal breedsprakig en heb altijd veel woorden nodig om iets duidelijk te maken. Geef mij maar een podium dan steek ik wel een onderhoudend verhaal af. Ik moet mij dus ineens bekwamen in het formuleren van korte berichtjes en daar heb ik met sms’en al moeite mee. Ik hou van taal en vind dat met de nieuwe technologie juist de taal het onderspit delft. Taalonderzoek wijst uit dat zinnen steeds eenvoudiger en korter worden en ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat technologie hiervan de oorzaak is.

Tegenstrijdig is het wel want met de simpelheid van woorden kan zoveel moois tot uitdrukking gebracht worden. Kijk naar hele goede en gevoelige songteksten of gedichten, waarbij juist door het weglaten van woorden het meeste effect opgeroepen wordt, daar kan ik echt jaloers op zijn. Tegenstrijdig is ook dat taal, door mensen gemaakt, heel rationeel is. Taal gaat altijd over wat we al weten, aan datgene dat we kennen zijn woorden toegekend, niet aan datgene wat we nog niet kennen. Daarom is het ook vaak zo moeilijk om aan nieuwe indrukken woorden te verbinden. Gevoel valt ook vaak niet goed in woorden uit te drukken.

Maar twitter is niet bedoeld om virtuoos te worden het is juist de snelheid van de boodschap die het verschil maakt alsook het bereik van de boodschap. Dat door twitter al heel bijzonder dingen zijn ontstaan is mij deze zomer wel duidelijk geworden. Weet u nog: in Iran is de oppositie massaal in opstand gekomen tegen de herverkiezing van Ahmadinejad door de massale oproepen die via twitter werden verspreid terwijl internet bewust uit de lucht gehaald was.

Dat het ook zakelijk tot successen kan leiden werd mij vooral duidelijk een paar weken geleden tijdens een congres over het nieuwe werken waarbij het succes van twitter als voorbeeld voorbij kwam. En wie schetst mijn verbazing dat als voorbeeld de vrouw werd genoemd waar ik het jaar daarvoor naast had gezeten. Zij, twitterend onder de naam Slijterijmeisje, had met haar twitter-activiteiten de Dutch Social Media Star Award gewonnen en aantoonbaar business behaald met twitter. Geweldig, chapeau!

Volgens mij neemt het Slijterijmeisje haar PC en mobiele telefoon mee naar bed als ik zie hoeveel zij ermee doet. Maar dat zal wel aan mij liggen. Ik kan er toch niet echt aan wennen dat mensen in een congres niet gewoon luisteren naar de spreker maar aldoor zitten te typen op hun daarvoor bestemde machientjes. Daar ben ik de hele dag al mee bezig, dus een uurtje rust is mij altijd zeer welkom. In de trein vind ik het heerlijk om een krantje te lezen of gezellig een praatje te maken in plaats van driftig met mijn mobiel in de weer te zijn. Ik constateer dat gebruik van dergelijke technologie ten koste gaat van de echte contacten. Het gaat te veel over de kwantiteit en te weinig over de kwaliteit van de relaties. Waar is de echte conversatie gebleven?

De winst van de digitale wereld is dat alle informatie beschikbaar is en dat we verbindingen kunnen leggen tot aan de andere kant van de aardbol. Maar door de komst van al dat digitale geweld is ons sociale leven er een stuk armer op geworden. De echte relaties worden nog altijd gemaakt door elkaar in de ogen te kijken. Laten we dat vooral blijven doen!

dinsdag 22 december 2009

Fairtrade Gemeente Culemborg

Als er een gemeente in Gelderland is die aanspraak maakt op de titel Fairtrade Gemeente dan is het Culemborg wel. Een onafhankelijke werkgroep van betrokken burgers zet zich daarvoor in. Wat komt er zoal bij kijken om het certificaat te behalen?

Van oudsher de meubelstad van Nederland groeit Culemborg de laatste jaren steeds meer toe naar een nieuwe predicaat, zoiets als “Duurzame Stad”. Met een eco-wijk binnen haar gemeente, drie grote windmolens langs de provinciale weg, goede OV voorzieningen, projecten voor energieneutraal bouwen, een autoluwe binnenstad, een ambitieus milieubeleidsplan en vooral veel betrokkenheid van de bewoners heeft de gemeente duurzaam ontwikkelen hoog in het vaandel. Ook de jarenlange aanwezigheid van de bekende Fair Trade Original organisatie draagt bij aan dit imago. Daarnaast is de gemeente nog millenniumgemeente wat inhoudt dat zij de millenniumdoelstellingen actief ondersteunt en waar mogelijk projecten uitvoert die hieraan bijdragen. De ideale voedingsbodem om aandacht te besteden aan eerlijke handel.

Vandaar dat begin 2009 een aantal betrokken burgers bij elkaar kwamen om aan de slag te gaan met de campagne Fairtrade Gemeente, een initiatief van de Wereldwinkel, ICCO, COS Nederland en Fairtrade Max Havelaar. Iedere stad in Nederland kan zich hiervoor kwalificeren. Inmiddels zijn Goes, Groningen en Het Bildt al voorzien van het certificaat. Om het certificaat Fairtrade Gemeente te behalen moet aan 6 criteria worden voldaan:
1. Lokale werkgroep actief
2. De gemeente spreekt zich uit voor Fairtrade Gemeente en geeft zelf het goede voorbeeld
3. Fairtrade zichtbaar in winkels en horeca
4. Stimuleren van fairtrade bij bedrijven
5. Media-aandacht creëren
6. Uitvoeren van een MVO initiatief
Het eerste criterium voor het behalen van het certificaat was al gauw een feit. De ambitie en de doelstelling van de werkgroep liggen hoog: in 2010 het certificaat behalen als eerste gemeente in de provincie Gelderland.

De werkgroep is ondanks minimale middelen voortvarend van start gegaan. Zo werd op 17 mei een stand bemand op de Stadsboerderij tijdens het C4Real festival met allerlei fairtrade producten en voorlichtingsmateriaal. Op 12 juni 2009 is er door twee studentes van de Fontys Hogeschool een rapport gepresenteerd van de door hun uitgevoerde nulmeting. Een mooi uitgangspunt waar de werkgroep goed mee aan de slag kon gaan. Met de vermelding “een prachtig burgerinitiatief” sprak vervolgens de gemeenteraad van Culemborg zicht op 1 oktober 2009 uit voor het initiatief om Fairtrade Gemeente te worden. Daarmee is een belangrijke hobbel ten aanzien van criterium 2 genomen.

Inmiddels heeft de werkgroep een strategisch raamwerk uitgewerkt met missie, visie, doel en strategie en is een Comité van Aanbeveling opgezet met een aantal prominenten uit het Culemborgse bedrijfsleven. Een plan van aanpak en een publiciteitsagenda zijn de leidraad voor de werkgroep om de komende maanden actief aan de slag te gaan om het resultaat te behalen.

Ondersteund door een goed uitgewerkte publiciteitscampagne en de lancering van de eigen website is op 31 oktober 2009 onder grote belangstelling Culemborg “Fair-trouwd” met de werkgroep (foto door Emiel Ypma). Dit symbolische huwelijk tussen de gemeente in de persoon van Wethouder Roeland Geertzen en een van de leden van de werkgroep werd gesloten door een ambtenaar van de burgerlijke stand waarbij ook een heuse huwelijksakte werd ondertekend. De huwelijksvoltrekking was compleet met trouwkleding, bruidsmeisjes, fairtrade gouden ringen, trouwboeket met fairtrade rozen en getuigen. Na de huwelijksvoltrekking ging een stoet de gemeente rond om de eerste raamstickers uit te delen aan de winkels en horecagelegenheden die inmiddels voldoen aan de criteria. Deze geslaagde campagne heeft een bijdrage geleverd aan de criteria 3 en 5.

Waarom is het FTG certificaat belangrijk?
We beginnen steeds meer in te zien dat de verhoudingen in de wereld nogal scheef zijn. Het rijke westen versus arme ontwikkelingslanden. Wij hebben het goed, ondanks de kredietcrisis, maar onderzoek wijst uit dat de toename van ons welzijn niet rechtevenredig is toegenomen met onze welvaartsgroei. Met andere woorden ondanks dat we meer bezitten zijn we er niet gelukkiger op geworden. Hebben we ook al niet geleerd dat naar mate we meer geld verdienen we toch maar een biefstuk per dag kunnen eten? We kunnen dus best iets van onze welvaart delen, daar worden we niet ongelukkiger van. Honderden jaren lang hebben wij in het westen veel rijkdom vergaard ten koste van vele bevolkingsgroepen elders in de wereld. Het wordt tijd dat we wat terug gaan doen.

De komende maanden zal er nog hard getrokken moeten worden aan de realisatie van verschillende activiteiten om de doelstelling te kunnen behalen. Dit zal niet mogelijk zijn zonder een belangrijke bijdrage van de overige burgers in Culemborg en aandacht van de pers. Daarom roep ik iedereen op om de werkgroep te helpen of in ieder geval te ondersteunen. Culemborg is van oudsher een vrijstad waar vrije handel altijd een belangrijke rol heeft gespeeld. Wat is er nu mooier dan daar “eerlijke” handel van te maken. Goed voor de boeren in ontwikkelingslanden, goed voor het bewustzijn van de bewoners en uiteindelijk goed voor het imago van de stad.

donderdag 10 december 2009

Slimmer werken

De laatste maanden is een scala aan congressen voorbij gekomen over het onderwerp ‘slimmer werken’. Maar wat is dat eigenlijk? Is het iets nieuws? Kunnen wij het leren? Moeten we eigenlijk wel slimmer gaan werken? Een overzicht.

Slimmer werken betekent goed omgaan met informatie
Het ontstaan van internet is de grootste innovatie van de afgelopen eeuw en heeft een enorme impact gehad op een groot gedeelte van de mensheid. Hierdoor is veel informatie beschikbaar gekomen die voorheen alleen na moeilijk zoeken beschikbaar was. De schatting is dat over ca. 10 jaar het internet over net zoveel informatie beschikt als het menselijk brein kan bevatten. Tel daar nog een keer 10 jaar bij op en het internet beschikt over net zoveel informatie als het collectieve brein van de totale wereldbevolking. De keerzijde hiervan is dat we vanwege de enorme groei van de hoeveelheid informatie door de bomen het bos niet meer zien. Voor veel bedrijven vormt juist dit de uitdaging voor de toekomst, want informatie wordt pas bruikbaar als het kennis oplevert. En goede toepasbare kennis is geld waard.

Slimmer werken betekent plaats- en tijdonafhankelijk werkenVoor de industriële revolutie werkten mensen over het algemeen in en om huis. Door de ontwikkeling van machines konden activiteiten die voorheen handmatig thuis werden gedaan veel sneller en grootschaliger plaatsvinden. Voorwaarde was wel dat mensen naar fabrieken toe moesten om daar het werk te doen. Nu zien we in onze westerse samenleving weer een tegenovergestelde beweging ontstaan. Mede door de komst van internet verschuiven we van een industriële samenleving naar een digitale samenleving, waardoor de mogelijkheid ontstaat om weer van huis uit te werken.

Slimmer werken betekent ánders werken
Door alle veranderingen die de laatste decennia op ons afgekomen zijn moeten we onze traditionele manier van werken overboord zetten. Dit betekent niet dat we onze oude manier van werken moeten digitaliseren, maar betekent dat we op een goede manier gebruik maken van de ongekende mogelijkheden van de Informatie- en Communicatie Technologie (ICT). Op een geheel blanco manier, onafhankelijk van wat we al weten, moeten we ons werk opnieuw gaan inrichten. Hier ligt vooral een grote uitdaging.

Slimmer werken betekent een nieuwe hiërarchische verhouding
Binnen bestaande organisaties kan nog het nodige aan de manier van werken worden verbeterd. Te starten bij de aansturing waarbij mensen worden uitgenodigd om zelfstandiger te werken en eigen verantwoordelijkheden te nemen. Mensen moeten ook uitgedaagd worden om zich vanuit hun passie voor hun vak verder te blijven ontwikkelen om in te kunnen spelen op de snelle veranderingen. Alleen dan zullen we in staat zijn om als organisatie flexibel te blijven, met als bijkomstigheid dat we ook de ouderen langer aan het werk kunnen houden.

Slimmer werken betekent samenwerkenDe tijd dat de bedrijven steeds groter werden is voorbij. Na jaren van fusies en overnames zullen we juist steeds meer de tegenovergestelde beweging gaan zien. Door de snelheid en de toenemende complexiteit van onze omgeving wordt de behoefte om daar snel op in te kunnen spelen cruciaal om te overleven. Logge en bureaucratische bedrijven zullen, net als de dinosauriërs, de 21e eeuw niet overleven. Kleinere bedrijven zijn beter in staat om snel en flexibel te reageren. Voorwaarde is wel dat bedrijven goed met elkaar gaan samenwerken omdat kleinere bedrijven niet alle expertise onder een dak hebben. Iedere schakel in de keten heeft zijn eigen kennis en kunde en opereert vanuit eigen kracht. Naar mate we beter in staat zijn om met anderen samen te werken zal de complexiteit beheersbaar blijven.

Slimmer werken betekent ook anders communiceren
Bij de nieuwe manier van werken, waarbij eigen verantwoordelijkheid nemen belangrijk is, hoort ook een andere manier van communiceren. Dat betekent zeggen wat in je op komt maar wel met respect voor de ander, op een eerlijke en open manier. Iemand op een botte manier tegemoet te treden heeft misschien ooit gewerkt in een sterk hiërarchisch ingerichte organisatie, maar zal nooit werken in een relatiegerichte netwerkorganisatie.

Slimmer werken betekent trail and error
Willen we optimaal gebruik maken van de mogelijkheden van het digitale tijdperk dan moeten we blijven vernieuwen en onszelf voortdurend uitdagen om over onze eigen grenzen heen te kijken. Een onderzoekende, nieuwsgierige en creatieve houding van mensen is daarbij een belangrijke voorwaarde. Om dit te bereiken is het zaak om waardering te hebben voor diversiteit en niet bang te zijn om iets nieuws uit te proberen. In een omgeving van slimmer werken is het toegestaan om fouten te maken, daar kunnen we alleen maar van leren.

Slimmer werken begint bij het onderwijs
Zolang we onderwijs blijven geven vanuit het ‘industriële tijdperk’-denken zullen we onvoldoende in staat zijn mensen af te leveren die in staat zijn om in de nieuwe vormen van samenwerken te opereren. Helaas worden we in Nederland nog teveel opgeleid tot werknemer en niet tot ondernemer. Ook in het onderwijs is een omslag noodzakelijk. De nieuwe generatie werkers heeft al een belangrijke voorsprong omdat zij beter in staat zijn om gebruik te maken van ons collectieve geheugen. Willen we deze eigenschap optimaal benutten is het ook van belang om de nieuwe generatie te leren zelfstandig te denken, hun eigen verantwoordelijkheid te nemen, keuzes te leren maken en actief te gaan handelen.

Slimmer werken loont
Onderzoek van bureau EIM onder 650 kleine en middelgrote bedrijven toont aan dat bedrijven die actief aan de slag gaan met 'slimmer werken' zo'n 9% hogere productiviteit laten zien. Hierbij gaat het vooral om kleine verbeteringen in het arbeidsproces zoals herverdeling van taken, flexibel roosteren en taakroulatie, waarbij vooral de inspraak van de medewerkers van belang is.

Slimmer werken betekent menselijker werkenDe belangrijkste conclusie die ik toch nog te weinig gehoord heb in alle congressen is dat 'slimmer werken' vooral gericht moet zijn op menselijker werken. Vaak wordt de nadruk gelegd op slimme technologische snufjes, maar dat is niet de kern waar het om draait. Zodra mensen meer zeggenschap en sturingsmogelijkheden krijgen over hun eigen handelen voelen ze zich prettiger en presteren daardoor beter. Dat is wat de cijfers vooral laten zien.



Hoe pakken we het aan?
De productiemiddelen van het industriële tijdperk waren: arbeid, kapitaal en grond. Die van de 21e eeuw zijn: kennis, relaties en creativiteit. Als we dit verschil inzien en dat we hieraan moeten werken is de eerste stap al genomen. De volgende stap is kennis opdoen bij deskundigen en andere organisaties. Maak er vervolgens samen met de mensen op de werkvloer een thema van binnen de organisatie. En vergeet daarbij vooral de aansturing niet waarbij de mentaliteit en houding van de leiders als voorbeeld moeten dienen voor de rest van de organisatie. Alleen dan kunnen we slimmer werken echt laten werken.

Ben jij al een werknemer 2.0?
Test zelf hoe slim jij werkt.